“Dĩ hòa vi quý” là một thành ngữ được sử dụng rất nhiều trong giao tiếp hàng ngày. Thành ngữ này đưa ra những lời khuyên về cách đối nhân xử thế, hướng con người đến lối sống tốt đẹp và hoàn thiện tính cách của bản thân. Vậy “Dĩ hòa vi quý” là gì? Nó có vai trò gì trong cuộc sống? Hãy cùng Jobsnew tìm hiểu thông tin về thành ngữ này trong bài viết dưới đây nhé.
1. “Dĩ hòa vi quý” là gì?
1.1. Giải thích cụm từ “Dĩ hòa vi quý”
“Dĩ hòa vi quý” là gì? Nó là câu thành ngữ có nguồn gốc từ tiếng Hán, được lấy từ đạo Nho giáo. Nguyên ngữ của dĩ hòa vi quý tiếng Trung là: 以 和 为 贵, phiên âm /Yǐ hé wéi guì/. Trong đó:
- Dĩ – 以 /Yǐ/: Mang hàm ý là lấy, dùng, sử dụng
- Hòa – 和 /Hé/: Từ này ám chỉ sự hòa hợp, thuận hòa, hòa nhã hay sự hài lòng
- Vi – 为 /Wéi/: Được hiểu là làm, cho, giúp cho, vì cái gì, cho cái gì
- Qúy – 贵 /Guì/: Để chỉ cái gì đó rất đắt, quý giá, có giá trị, được coi trọng
Từ giải nghĩa trên, chúng ta có thể hiểu đơn giản, “Dĩ hòa vi quý” là lấy, sử dụng sự hòa hợp, hòa nhã để có được sự coi trọng.
1.2 Giải nghĩa thành ngữ “Dĩ hòa vi quý”
Vậy Dĩ hòa vi quý nghĩa là gì? Nó chính là sự hòa hợp, khéo léo trong cách đối nhân xử thế. Thành ngữ này được sử dụng để chỉ việc một người biết cân nhắc, nhường nhịn và tôn trọng người đối diện. Họ thường né tránh cãi vã, tranh luận hay bất đồng quan điểm với với người khác. Mục đích là để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp, tạo cơ hội hợp tác cho những lần sau.
2. Ý nghĩa của “Dĩ hòa vi quý” trong cuộc sống
2.1. Giải thích chi tiết ý nghĩa của “Dĩ hòa vi quý” trong các mối quan hệ
“Dĩ hòa vi quý” đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì các mối quan hệ trong công việc và cuộc sống của mỗi cá nhân. Cụ thể:
- Trong mối quan hệ gia đình: Trong gia đình, các thành viên sẽ có những cá tính riêng, vì vậy sẽ có những lúc bất đồng quan điểm. Trong lúc này, sự nhường nhịn và lắng nghe ý kiến của nhau sẽ trở thành vũ khí lợi hại để giải quyết mâu thuẫn, gắn kết gia đình
- Trong mối quan hệ bạn bè: Để xây dựng những mối quan hệ bạn bè chất lượng, cả 2 bên đều phải tôn trọng, lắng nghe ý kiến của đối phương trong những cuộc tranh luận
- Trong mối quan hệ tình cảm: Nhường nhịn và thấu hiểu là yếu tố giúp mối quan hệ của bạn tiến xa hơn. Điều này sẽ giúp cho tình cảm của 2 người ngày càng khăng khít, bền chặt
- Trong mối quan hệ với đồng nghiệp: Mối quan hệ công sở vô cùng phức tạp. Vì vậy cách khôn ngoan nhất là “Dĩ hòa vi quý”. Việc này sẽ giúp bạn tránh khỏi những cuộc tranh cãi không đáng có
- Trong chính trị: Trong tình hình chính trị hiện nay, chính phủ luôn đưa ra những đàm phán bằng tình hữu nghị, áp dụng biện pháp hòa bình trên tinh thần hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau. Từ đó giữ cho Việt Nam hòa bình, xây dựng cuộc sống ấm no cho người dân, tránh thù trong giặc ngoài.
2.2. Tầm quan trọng của việc sống hòa thuận trong xã hội
Trong cuộc sống, mỗi ngày chúng ta đều phải tiếp xúc với rất nhiều người. Mỗi người lại có những tính cách, quan điểm sống khác nhau. Chính vì thế, sẽ không tránh khỏi những lúc cãi vã hay tranh luận. Và trong những lúc này, nếu ai cũng cho ý kiến của mình là đúng, không chịu lắng nghe người khác thì mối quan hệ này sẽ nhanh chóng đổ vỡ.
Nhưng nếu bạn hoặc đối phương biết cách nhìn nhận, nhường nhịn và tôn trọng ý kiến của nhau thì sẽ tìm ra được tiếng nói chung. Từ đó giúp 2 người giữ được hòa khí, xây dựng và bồi đắp nên mối quan hệ hợp tác và hỗ trợ lâu dài.
3. Làm thế nào để sống “Dĩ hòa vi quý” với mọi người xung quanh
3.1. Phát triển kỹ năng giao tiếp
Khi đã hiểu được ý nghĩa câu Dĩ hòa vi quý thì bạn mới thấy được vai trò của ngôn từ trong giao tiếp. Ngôn ngữ chính là cách trực tiếp để bạn thể hiện quan điểm của cá nhân mình. Vì vậy, việc phát triển kỹ năng giao tiếp sẽ giúp bạn đưa ra những ý kiến đóng góp khiến người nghe không cảm thấy khó chịu trong các cuộc tranh luận.
Để phát triển kỹ năng này, trước hết bạn cần lắng nghe ý kiến của mọi người một cách chân thành. Hãy cố gắng hiểu và đồng cảm cho người khác. Không nên sử dụng những ngôn từ có tính xúc phạm hay thể hiện cái tôi của bản thân.
3.2. Tự vấn và thể hiện lòng biết ơn trong mối quan hệ
Trong các cuộc tranh luận hay cãi vã, bạn nên tự vấn xem bản thân của mình có thực sự đúng hay không. Bằng việc lắng nghe, phân tích ý kiến của đối phương để có cái nhìn toàn cảnh về vấn đề đang được thảo luận.
Bạn nên chấp nhận những cái sai của bạn thân. Và đặc biệt luôn thể hiện lòng biết ơn với những người đóng góp ý kiến để giúp bạn hoàn thiện hơn. Điều này sẽ là cách để bạn xây dựng nên các mối quan hệ tốt đẹp.
3.3. Luyện tập lòng trắc ẩn và giúp đỡ người khác
Để có thể sống “Dĩ hòa vi quý”, bạn cũng nên nuôi dưỡng lòng trắc ẩn. Đó là việc đồng cảm, vị tha, luôn quan tâm đến suy nghĩ và cảm xúc của người khác. Khi có lòng trắc ẩn bạn sẽ hiểu được nỗi đau của người khác và tìm cách giúp họ vượt qua được giai đoạn khó khăn này.
Ngoài ra, bạn cũng nên luyện tập lòng trắc ẩn với chính bản thân mình. Hãy tha thứ cho lỗi lầm của bản thân để cuộc sống của bạn luôn hướng tới những điều điều tốt đẹp. Và đừng quên, chia sẻ, giúp đỡ mọi người xung quanh, bởi trao yêu thương sẽ nhận lại yêu thương.
4. Mặt khác của “Dĩ hòa vi quý”
4.1. Hiểu biết về ranh giới trong việc áp dụng “Dĩ hòa vi quý”
Sống “Dĩ hòa vi quý” là một lối sống vô cùng cao đẹp, tuy nhiên vẫn có người hiểu sai về lối sống này. Họ cho rằng đó là kiểu gió chiều nào theo chiều đấy, hay ba phải, luôn nhận sai về mình. Những người này còn có suy nghĩ rằng sống “Dĩ hòa vi quý” là việc chúng ta để đối phương lấn lướt, đàn áp quan điểm và suy nghĩ.
Tuy nhiên, không phải vậy, sống “Dĩ hòa vi quý” là việc chúng ta lắng nghe, tôn trọng ý kiến của mọi người, để nhìn nhận, hoàn thiện bản thân. Từ đó xây dựng nên những mối quan hệ tốt đẹp, bền chặt. Điều đó không có nghĩa là bạn luôn im lặng, nhún nhường, sống thờ ơ, cả nể, thiếu trách nhiệm.
4.2. Có nên sống “Dĩ hòa vi quý” không?
Nếu hiểu đúng về ý nghĩa của “Dĩ hòa vi quý” thì đó chính là một lối sống tích cực chứ không phải lối sống nhẫn nhịn theo kiểu “một điều nhịn là chín điều lành”. Ở lối sống này, bạn sẽ phải nêu lên ý kiến, quan điểm của bản thân, chỉ ra cái sai, cái chưa đúng ở đối phương. Có như vậy mới duy trì và xây dựng được nền tảng vững chắc cho mối quan hệ.
Để có thể áp dụng “Dĩ hòa vi quý” đúng cách, các bạn cần phân biệt ranh giới giữa lối sống “Dĩ hòa vi quý” với việc sống thờ ơ, buông thả. Và tùy thuộc vào từng hoàn cảnh khác nhau mà chúng ta có thể vận dụng và ứng biến linh hoạt câu thành ngữ này, để tránh làm biến chất các giá trị cốt lõi, hay bài học mà cha ông ta để lại.
5. FAQ: Câu hỏi thường gặp về “Dĩ hòa vi quý”
5.1 Thế nào là người “Dĩ hòa vi quý”?
Người “Dĩ hòa vi quý” thường có những đặc điểm sau:
- Luôn tìm cách thấu hiểu, tạo sự hài hòa trong các tình huống
- Không thích gây xung đột, tranh cãi
- Biết cân nhắc trong lời nói và hành động
- Lắng nghe và tôn trọng cảm xúc của đối phương
- Thường đứng ra để giải hòa trong các tình huống xung đột
- Biết nhường nhịn và chia sẻ quan điểm cá nhân một cách tinh tế
5.2. Sống “Dĩ hòa vi quý” có dễ không?
“Dĩ hòa vi quý” là một lối sống không hề dễ. Bởi bạn phải luôn giữ được cái đầu lạnh và một trái tim nóng. Luôn lắng nghe, thấu hiểu ý kiến, quan điểm của đối phương, sau đó đưa ra quan điểm của bản thân mà không làm đối phương khó chịu. Ngoài ra, bạn còn phải hạ thấp cái tôi xuống để chấp nhận lỗi sai của bản thân.
6. Kết luận
“Dĩ hòa vi quý” là một lối sống tích cực, hòa nhã và khéo léo trong cách đối nhân xử thế. Người có lối sống này sẽ nhận được thiện cảm và sự yêu mến từ mọi người. Hy vọng thông qua bài viết, bạn sẽ hiểu được ý nghĩa của lối sống này và áp dụng nó vào cuộc sống một cách đúng đắn. Đừng quên theo dõi Blog.jobsnew.vn để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích nhé.
