Trong các lĩnh vực kinh tế, tài chính, ngân hàng và chứng khoán, khái niệm “Bond” là một thuật ngữ quen thuộc và quan trọng. Nhưng bạn đã hiểu rõ Bond là gì chưa? Hãy đồng hành cùng Jobsnew theo dõi bài viết dưới đây để giải đáp câu hỏi này bằng cách phân tích đặc điểm, đặc trưng và phân loại của Bond, giúp bạn có cái nhìn tổng quan và chi tiết về thuật ngữ này nhé!
1. Định nghĩa Bond là gì?
Bond, hay còn được gọi là trái phiếu, là một loại chứng từ thể hiện nghĩa vụ nợ của người phát hành đối với người sở hữu trái phiếu. Trong một khoản thời gian nhất định, người phát hành sẽ trả cho người sở hữu trái phiếu một khoản tiền cụ thể cùng với một lãi suất quy định trước.
Phát hành là gì? Phát hành là quá trình mà một tổ chức hoặc cá nhân tạo ra và bán trái phiếu cho người mua.Người phát hành có thể là một doanh nghiệp (được gọi là trái phiếu doanh nghiệp), một tổ chức chính phủ như Kho bạc Nhà nước (được biết đến là trái phiếu kho bạc), hoặc chính phủ (gọi là công trái hoặc trái phiếu chính phủ). Người mua trái phiếu, còn được gọi là trái chủ, có thể là cá nhân, doanh nghiệp hoặc chính phủ.
2. Đặc điểm của trái phiếu
Dưới đây là chi tiết đặc điểm của trái phiếu:
2.1. Trái phiếu là chứng khoán nợ
Trái phiếu là một hình thức của chứng khoán nợ, thường được phát hành bởi chính phủ, các doanh nghiệp hoặc tổ chức tài chính với mục đích huy động vốn. Trong thực tế, trái phiếu là một cam kết nợ từ phía người phát hành tới người nắm giữ, trong đó tờ phiếu của nó xác nhận sự cam kết này. Chúng ta có thể tìm hiểu thêm về mệnh giá là gì? Để hiểu thêm về giá trị tiền tệ hoặc giá trị danh nghĩa của một tài sản như cổ phiếu, trái phiếu.
Người phát hành trái phiếu có thể là các cấp bậc của chính phủ như trung ương hoặc địa phương, hoặc là các tổ chức tài chính như các công ty hoặc ngân hàng. Trên tờ phiếu, thông tin được xác nhận rõ ràng về người phát hành nợ và cam kết trả lại gốc và lãi suất cho người nắm giữ trong một khoản thời gian nhất định.
Và nó được coi là một trong những công cụ tài chính ổn định và phổ biến nhất trên thị trường vì tính chất nền tảng của nó. Người nắm giữ trái phiếu thường nhận lãi suất cố định hoặc biến đổi dựa trên các điều kiện hợp đồng, tạo ra một nguồn thu nhập ổn định hoặc biến động tùy thuộc vào loại trái phiếu và điều kiện thị trường.
2.2. Hình thức phát hành và ghi chú trái phiếu
Trong thị trường tài chính, trái phiếu được phát hành dưới các hình thức và có các ghi chú khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu và ưu tiên của các tổ chức phát hành. Dưới đây là những hình thức phát hành phổ biến và các ghi chú tương ứng:
Hình thức phát hành trái phiếu:
- Chứng chỉ trái phiếu: Trong hình thức này, trái phiếu được phát hành dưới dạng chứng chỉ giấy tờ có giá trị, đại diện cho quyền sở hữu và các điều khoản của trái phiếu.
- Ghi sổ: Trái phiếu cũng có thể được phát hành thông qua việc ghi sổ trong hệ thống tài chính của tổ chức phát hành. Các ghi chú được thực hiện và theo dõi trong hệ thống này.
- Dữ liệu điện tử: Trong thời đại số hóa, một số trái phiếu được phát hành dưới dạng dữ liệu điện tử, điều này giúp tăng cường tính linh hoạt và tiện ích trong giao dịch và quản lý.
Các loại ghi chú trái phiếu:
- Ghi chú cố định: Là các điều khoản cụ thể và không thể thay đổi trong suốt thời gian hiệu lực của trái phiếu. Các điều khoản này được xác định rõ ràng từ đầu và không thay đổi theo thời gian.
- Ghi chú điều chỉnh: Trong một số trường hợp, các điều khoản của trái phiếu có thể được điều chỉnh hoặc thay đổi theo thời gian, dựa trên các yếu tố như thị trường hoặc tình hình tài chính của tổ chức phát hành.
- Ghi chú điều kiện: Đôi khi, việc thực hiện một số điều khoản của trái phiếu có thể phụ thuộc vào các điều kiện cụ thể, chẳng hạn như tình trạng tài chính hoặc hoạt động kinh doanh của tổ chức phát hành.
Trong số các hình thức phát hành trái phiếu, có một loại được gọi là “trái phiếu thả nổi”. Vậy trái phiếu thả nổi là gì? Đó là một loại trái phiếu có lãi suất biến đổi, còn được gọi là lãi suất thả nổi. Loại trái phiếu này mang lại một phần biến động hơn cho nhà đầu tư, với lợi tức được điều chỉnh trong các kỳ trả lãi và thường được tính theo một lãi suất tham chiếu, như lãi suất cơ sở hoặc lãi suất thị trường. Điều này tạo sự linh hoạt cho các nhà đầu tư.
2.3. Ba thuộc tính quan trọng của trái phiếu
Trong thị trường tài chính, trái phiếu được coi là một tài sản tài chính quan trọng, với ba thuộc tính nổi trội đó là: Tính sinh lời, tính rủi ro và tính thanh khoản.
- Tính sinh lời: Trái phiếu mang lại một nguồn thu nhập đều đặn cho nhà đầu tư dưới dạng lãi suất được trả định kỳ. Tính sinh lời của trái phiếu là một yếu tố quan trọng giúp đảm bảo thu nhập ổn định cho nhà đầu tư và cung cấp một nguồn lợi tức đáng tin cậy trong thời gian đầu tư.
- Tính rủi ro: Mặc dù được xem là có mức rủi ro thấp hơn so với nhiều loại tài sản tài chính khác, trái phiếu vẫn mang theo một mức độ rủi ro. Rủi ro của trái phiếu thường liên quan đến khả năng thanh toán của người phát hành và các yếu tố khác như biến động của lãi suất và tình hình tài chính toàn cầu.
- Tính thanh khoản: Tính thanh khoản của trái phiếu ám chỉ khả năng chuyển đổi trái phiếu thành tiền mặt hoặc tìm được người mua trong thời gian ngắn và với mức giá hợp lý. Đối với nhà đầu tư, tính thanh khoản quan trọng để đảm bảo khả năng linh hoạt trong quản lý danh mục đầu tư và thực hiện các giao dịch một cách hiệu quả.
3. Phân loại trái phiếu
3.1. Theo người phát hành
Trong thị trường trái phiếu, các loại trái phiếu có thể được phân loại dựa trên người phát hành, mỗi loại đều mang những đặc điểm riêng biệt và mức độ rủi ro khác nhau.
Trước hết, trái phiếu của Chính phủ là một trong những loại chứng khoán nợ có uy tín nhất trên thị trường. Chính phủ phát hành trái phiếu nhằm mục đích huy động vốn từ cộng đồng, từ các tổ chức và cá nhân, để đáp ứng nhu cầu chi tiêu của quốc gia. Với uy tín và sự ổn định của chính phủ, trái phiếu này thường được xem là có ít rủi ro nhất trong các loại trái phiếu.
Tiếp theo, trái phiếu của doanh nghiệp đến từ các tổ chức kinh doanh, bao gồm cả doanh nghiệp nhà nước, các công ty cổ phần và các công ty trách nhiệm hữu hạn. Đây là phương tiện huy động vốn quan trọng để tăng vốn hoạt động, phát triển kinh doanh và dự án cụ thể của doanh nghiệp. Trái phiếu doanh nghiệp có thể có nhiều loại và đa dạng về điều kiện và mức độ rủi ro.
Cuối cùng, trái phiếu của các ngân hàng và tổ chức tài chính là một phần không thể thiếu của thị trường trái phiếu. Những tổ chức này có thể phát hành trái phiếu nhằm mục đích tăng cường vốn hoạt động, cung cấp nguồn tài trợ cho các dự án hoặc hoạt động kinh doanh của họ. Trái phiếu này thường được đánh giá dựa trên sức khỏe tài chính và uy tín của ngân hàng hoặc tổ chức tài chính đó.
3.2. Theo lợi tức trái phiếu
Có ba loại trái phiếu phổ biến dựa trên lợi tức mà nhà đầu tư có thể gặp phải trong thị trường tài chính:
- Trái phiếu có lãi suất cố định: Đây là một lựa chọn phổ biến cho nhà đầu tư muốn đảm bảo một lợi tức ổn định và dự đoán được trước. Lợi tức của loại trái phiếu này được xác định bằng một tỷ lệ cố định tính theo mệnh giá của trái phiếu. Điều này mang lại sự an tâm và dễ dàng tính toán cho nhà đầu tư.
- Trái phiếu có lãi suất biến đổi: Còn được gọi là lãi suất thả nổi, mang lại một phần biến động hơn cho nhà đầu tư. Lợi tức của loại trái phiếu này được điều chỉnh trong các kỳ trả lãi và thường được tính theo một lãi suất tham chiếu, như lãi suất cơ sở hoặc lãi suất thị trường.
- Trái phiếu có lãi suất bằng không: Đây là loại trái phiếu là một lựa chọn đặc biệt, trong đó người mua không nhận được bất kỳ lãi suất nào trong quá trình nắm giữ. Tuy nhiên, chúng thường được mua với giá thấp hơn mệnh giá, được gọi là mua chiết khấu, và được hoàn trả bằng mệnh giá khi trái phiếu đáo hạn. Điều này có thể là một lựa chọn hấp dẫn cho nhà đầu tư có kỳ vọng vào sự tăng trưởng giá trị trong tương lai.
3.3. Theo mức độ đảm bảo thanh toán
Trong thị trường trái phiếu, mức độ đảm bảo thanh toán là một yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư cần xem xét. Có hai loại trái phiếu phổ biến dựa trên mức độ đảm bảo thanh toán:
Trái phiếu đảm bảo:
Trái phiếu bảo đảm là loại trái phiếu mà người phát hành sử dụng một tài sản có giá trị làm bảo đảm cho việc phát hành. Loại trái phiếu này thường bao gồm các dạng chủ yếu như:
- Trái phiếu có tài sản cầm cố: Trong trường hợp này, người phát hành sử dụng một tài sản như bất động sản, thiết bị, hoặc hàng hóa để đảm bảo việc trả lãi và trả vốn cho nhà đầu tư.
- Trái phiếu bảo đảm bằng chứng khoán ký quỹ: Trong trường hợp này, người phát hành sử dụng các chứng khoán, như cổ phiếu hoặc trái phiếu khác, để bảo đảm thanh toán cho trái phiếu hiện tại.
Trái phiếu không đảm bảo:
Trái phiếu không bảo đảm là loại trái phiếu phát hành mà không có tài sản cụ thể được sử dụng làm bảo đảm. Thay vào đó, việc thanh toán được dựa trên uy tín và khả năng thanh toán của người phát hành. Điều này có nghĩa là người mua trái phiếu không có một tài sản cụ thể để yêu cầu thanh toán nếu người phát hành không thực hiện cam kết của mình.
3.4. Theo hình thức và tính chất trái phiếu
Phân loại theo hình thức trái phiếu:
- Trái phiếu vô danh: Loại trái phiếu này không ghi tên của người mua và không được ghi nhận trong sổ sách của người phát hành. Trái chủ của trái phiếu vô danh là người được hưởng quyền lợi từ trái phiếu đó.
- Trái phiếu ghi danh: Trái phiếu ghi danh là loại trái phiếu có ghi tên của người mua và được ghi nhận trong sổ sách của người phát hành. Điều này mang lại tính minh bạch và sự rõ ràng về quyền lợi và trách nhiệm của trái chủ.
Phân loại theo tính chất trái phiếu:
- Trái phiếu có thể chuyển đổi: Đây là loại trái phiếu của công ty cổ phần mà trái chủ có quyền chuyển đổi thành cổ phiếu của công ty đó. Quy định cụ thể về thời gian và tỷ lệ chuyển đổi được xác định khi mua trái phiếu.
- Trái phiếu có quyền mua cổ phiếu: Loại trái phiếu này đi kèm với quyền được mua một số lượng nhất định cổ phiếu của công ty phát hành. Điều này tạo điều kiện cho trái chủ tham gia vào lợi nhuận và sự tăng trưởng của công ty.
- Trái phiếu có thể mua lại: Loại trái phiếu này cho phép người phát hành có quyền mua lại một phần hoặc toàn bộ trái phiếu trước khi trái phiếu đến hạn thanh toán. Điều này mang lại sự linh hoạt cho người phát hành trong việc quản lý nợ và tài chính của họ.
4. Rủi ro trong đầu tư vào trái phiếu
Trong việc đầu tư vào trái phiếu, như bất kỳ công cụ tài chính nào khác, nhà đầu tư phải đối mặt với một loạt các rủi ro tiềm ẩn. Cụ thể, có bốn loại rủi ro chính mà nhà đầu tư cần quan tâm:
- Rủi ro lạm phát: Biến động trong mức độ lạm phát có thể ảnh hưởng đến giá trị thực của tiền tệ và làm giảm giá trị thực của khoản đầu tư trong trái phiếu.
- Rủi ro tỷ giá: Biến động trong tỷ giá hối đoái có thể ảnh hưởng đến giá trị trái phiếu đặt trong ngoại tệ và do đó ảnh hưởng đến tổng giá trị của khoản đầu tư.
- Rủi ro lãi suất: Sự biến động của lãi suất thị trường có thể làm thay đổi giá trị trái phiếu trên thị trường phụ thuộc vào quy mô và hướng của biến động.
- Rủi ro tín dụng/khả năng thanh toán của các doanh nghiệp: Nhà đầu tư phải đánh giá khả năng của doanh nghiệp phát hành trái phiếu để đảm bảo rằng họ có khả năng thanh toán lãi và trả vốn đúng hạn.
Từ những loại rủi ro này, có thể suy ra rằng khi những yếu tố này ảnh hưởng xấu đến giá trị của trái phiếu, rủi ro sẽ xuất hiện, gây tổn thất cho nhà đầu tư. Ngoài ra, còn có một loại rủi ro khác cần xem xét, đó là rủi ro thanh khoản: nếu một loại trái phiếu không có sự quan tâm từ thị trường với sự thiếu người mua bán, việc chuyển đổi nó thành tiền mặt có thể gặp khó khăn.
5. Kết luận
Như vậy, bài viết trên Jobsnew đã giải thích cho chúng ta hiểu về thuật ngữ “Bond là gì?“, đó là một công cụ tài chính quan trọng trong hệ thống kinh tế, đại diện cho một cam kết trả lãi suất và vốn gốc nhất định trong một thời gian xác định. Việc hiểu rõ về Bond sẽ giúp các nhà đầu tư và người quan tâm có cái nhìn tổng quan và chi tiết về một trong những loại đầu tư phổ biến nhất trên thị trường.
Nếu bạn đang tìm kiếm thêm thông tin hữu ích, hãy tiếp tục theo dõi Jobsnew Blog để cập nhật thêm những thông tin hữu ích từ những bài viết tiếp theo nhé!
