Trái phiếu là gì? Chắc chắn là câu hỏi mà bất kỳ ai cũng phải tìm hiểu trước khi đi đầu tư. Bởi trong đầu tư và tài chính, hai khái niệm quan trọng mà chúng ta thường nghe đến là “trái phiếu” và “cổ phiếu”. Trái phiếu và cổ phiếu đều là công cụ tài chính phổ biến, nhưng chúng có những đặc điểm và chức năng riêng biệt. Trong bài viết này, Jobsnew sẽ cùng bạn tìm hiểu tổng quan về trái phiếu và sự khác biệt của trái phiếu so với cổ phiếu.
1. Trái phiếu là gì? Định nghĩa và bản chất của trái phiếu
Trước hết, bạn cần hiểu rõ trái phiếu là gì? Những điều kiện cơ bản để có thể bán trái phiếu ra công chúng.
1.1. Khái niệm cơ bản của trái phiếu là gì?
Trái phiếu là một khái niệm cơ bản trong lĩnh vực tài chính. Vậy trái phiếu tiếng Anh là gì? Trái phiếu được coi như hay còn được gọi là Bonds. Đây là một loại chứng khoán, xác nhận nghĩa vụ nợ của người phát hành đối với người sở hữu trái phiếu trong một khoảng thời gian nhất định với mức lợi tức được quy định trước.
Số tiền mà người sở hữu trái phiếu phải trả để mua trái phiếu chính là khoản nợ. Khi đến hạn, người phát hành trái phiếu phải trả lãi tức cho người sở hữu theo thỏa thuận ban đầu.
1.2. Điều kiện bán trái phiếu ra công chúng
Điều kiện phát hành trái phiếu là gì hay điều kiện bán trái phiếu ra thị trường là gì?
- Mức vốn điều lệ của doanh nghiệp tại thời điểm đăng ký chào bán phải từ 30 tỷ đồng trở lên, tính theo giá trị ghi trên sổ kế toán.
- Doanh nghiệp phải có hoạt động kinh doanh lãi trong năm trước đó và không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán. Ngoài ra, không có các khoản nợ phải trả quá hạn trên 1 năm.
- Doanh nghiệp sẽ phát hành, sử dụng và trả nợ vốn thu theo từng đợt mở bán.
- Tổ chức phát hành phải cam kết thực hiện nghĩa vụ đối với nhà đầu tư về điều kiện phát hành, thanh toán. Đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, cùng các điều kiện khác.
- Tổ chức phát hành phải có công ty chứng khoán tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng.
- Đơn vị phát hành không trong tình trạng bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đang có án về tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mà chưa được xóa án tích.
- Đơn vị phát hành phải mở tài khoản phong tỏa để nhận tiền từ việc bán trái phiếu.
- Đơn vị phát hành đảm bảo thực hiện niêm yết trái phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán.
2. Phân biệt trái phiếu và cổ phiếu
2.1. Cổ phiếu: Khái niệm và đặc điểm
Cổ phiếu là giấy chứng nhận về khoản đầu tư và quyền sở hữu một phần vốn của doanh nghiệp. Cổ phiếu có thể được chuyển nhượng qua nhiều hình thức khác nhau. Hình thức như thế chấp, thừa kế, tặng, cầm cố hoặc thông qua việc mua bán trên các sàn giao dịch chứng khoán.
Đặc điểm của cổ phiếu bao gồm:
- Cổ phiếu không có tính kỳ hạn và không hoàn vốn.
- Cổ tức không ổn định, phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong năm đó.
- Mức giá cả của cổ phiếu thường có sự biến động mạnh.
- Cổ phiếu luôn có tính lưu thông trên thị trường.
- Cổ phiếu có tính tư bản giả.
- Cổ phiếu mang lại mức rủi ro cao.
2.2. Sự khác biệt cơ bản giữa trái phiếu và cổ phiếu
Các điểm khác nhau cơ bản giữa cổ phiếu và trái phiếu như sau:
- Về bản chất: Cổ phiếu đại diện cho quyền sở hữu một phần vốn điều lệ của công ty. Trái phiếu đại diện cho quyền sở hữu một phần vốn vay của chủ sở hữu.
- Về chủ thể có thẩm quyền phát hành: Chỉ có công ty cổ phần có quyền phát hành cổ phiếu. Trong khi cả công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu hạn đều có quyền phát hành trái phiếu.
- Tư cách chủ sở hữu: Người sở hữu cổ phiếu được gọi là cổ đông và trở thành chủ sở hữu công ty. Người sở hữu trái phiếu không phải là thành viên hay cổ đông của công ty, mà trở thành chủ nợ của công ty.
- Quyền của chủ sở hữu: Người sở hữu cổ phiếu có quyền tham gia vào quản lý, điều hành, biểu quyết các vấn đề của công ty. Ngược lại, người sở hữu trái phiếu nhận lãi suất ổn định và không tham gia vào quản lý công ty.
- Thời gian sở hữu: Cổ phiếu không có thời hạn cụ thể và thời gian sở hữu phụ thuộc vào ý chí và quyết định của chủ sở hữu. Trái phiếu có một thời hạn nhất định được ghi trong chứng chỉ trái phiếu.
3. Pháp lý và quy định liên quan tới trái phiếu
Trái phiếu là gì và pháp lý như thế nào? Căn cứ vào Nghị định 153/2020/NĐ-CP và Nghị định 65/2022/NĐ-CP, dưới đây là các điều kiện và điều khoản cơ bản liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp:
- Kỳ hạn của trái phiếu được doanh nghiệp phát hành quyết định dựa trên nhu cầu sử dụng vốn của doanh nghiệp.
- Số lượng trái phiếu được phát hành cũng do doanh nghiệp quyết định dựa trên nhu cầu sử dụng vốn của doanh nghiệp.
- Trái phiếu được phát hành và thanh toán lãi, gốc trong đồng Việt Nam trên thị trường trong nước.
- Trái phiếu được phát hành và thanh toán lãi, gốc trong ngoại tệ theo quy định tại thị trường quốc tế và pháp luật về quản lý ngoại hối.
- Trái phiếu phát hành trên thị trường trong nước có mệnh giá là 100 triệu đồng Việt Nam hoặc bội số của 100 triệu đồng Việt Nam.
- Trái phiếu phát hành trên thị trường quốc tế có mệnh giá theo quy định tại thị trường phát hành.
- Trái phiếu có thể được chào bán dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử.
- Cách thức cụ thể phụ thuộc vào quy định của thị trường phát hành.
- Lãi suất danh nghĩa của trái phiếu có thể được xác định bằng một trong các phương thức: Lãi suất cố định, lãi suất thả nổi hoặc kết hợp cả hai phương thức.
4. Kết luận:
Thị trường trái phiếu là một lĩnh vực hấp dẫn đối với nhà đầu tư, và việc tiếp cận thị trường này có thể mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Đây được coi là một công cụ đầu tư an toàn và ổn định, mang lại thu nhập đều đặn và bảo vệ vốn. Vì vậy, thị trường trái phiếu mang lại nhiều lợi ích hấp dẫn cho nhà đầu tư.
Như vậy, qua bài viết Jobsnew đã cùng bạn tìm hiểu trái phiếu là gì cũng như điểm khác biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu. Dù là trái phiếu hay cổ phiếu, việc đầu tư vào thị trường tài chính đòi hỏi sự nắm vững kiến thức và tìm hiểu kỹ lưỡng về các yếu tố liên quan. Hãy cùng theo dõi những bài viết tiếp theo của Jobsnew Blog để cập nhật thêm thông tin hữu ích nhé.
