Trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay, việc giao thương, buôn bán quốc tế ngày càng phát triển. Do đó nhu cầu dịch thuật, chuyển đổi ngôn ngữ là công việc vô cùng cần thiết. Vậy dịch thuật là gì? Những cơ hội và thách thức của ngành dịch thuật là gì? Hãy để Jobsnew giới thiệu cho bạn trong bài viết dưới đây nhé.
1. Định nghĩa và bản chất của dịch thuật
1.1. Dịch thuật là gì?
Dịch thuật là gì? Dịch thuật, phiên dịch hay chuyển ngữ là những cụm từ dùng để chỉ hoạt động giải thích ý nghĩa của một đoạn văn bản thuộc ngôn ngữ này và chuyển sang một ngôn ngữ khác mà vẫn giữ nguyên ý nghĩa. Trong ngành dịch thuật, văn bản được dịch được gọi là văn bản nguồn, và ngôn ngữ được dịch gọi là ngôn ngữ đích.
Người làm phiên dịch phải có trách nhiệm về nội dung dịch của mình sao cho phù hợp với ngữ cảnh nhất. Bản dịch mới cần bám sát nội dung của bản dịch cũ và phải tuân theo ngữ pháp, quy ước viết của 2 ngôn ngữ.
1.2. Các hình thức dịch thuật phổ biến
Hiện nay có 2 hình thức dịch phổ biến là biên dịch và phiên dịch. Tuy chúng khác nhau về hình thức thực hiện, nhưng tính chất vẫn giống nhau, đều có vai trò dịch ngôn ngữ.
1.2.1. Biên dịch
Biên dịch hay còn gọi là dịch viết, đây là hoạt động dịch văn bản viết từ ngôn ngữ này sang một ngôn ngữ khác mà không thay đổi nội dung chính. Những người làm biên dịch cần có vốn từ và sự hiểu biết sâu rộng về ngôn ngữ và văn hóa dịch. Ngoài ra, người biên dịch nên biết cách sử dụng từ ngữ chuyên nghiệp để thực hiện chuyển ngữ một cách điêu luyện.
Trong ngành dịch thuật, biên dịch được chia thành các loại hình sau đây:
- Dịch tài liệu pháp luật, pháp lý
- Dịch website
- Dịch tài liệu kinh doanh
- Dịch tài liệu công chứng
- Dịch tài liệu y dược
- Dịch văn học
- Dịch tài liệu kỹ thuật
1.2.2. Phiên dịch
Khác với biên dịch, phiên dịch là việc giải thích lời nói của người này cho người khác bằng một thứ ngôn ngữ khác. Người phiên dịch cần sự nhạy bén và khả năng phản xạ linh hoạt. Họ phải dịch xuôi và dịch ngược ngay tại chỗ mà không cần đến sự trợ giúp của từ điển hay các công cụ dịch nào khác.
Hiện nay, có 6 hình thức phiên dịch phổ biến như:
- Phiên dịch song song
- Phiên dịch tiếp nối
- Phiên dịch tiếp sức
- Phiên dịch thầm
- Phiên dịch ngôn ngữ ký hiệu
- Phiên dịch tiếp cận
2. Yêu cầu đối với nghề dịch thuật
2.1. Trình độ chuyên môn cần thiết
Yêu cầu đầu tiên với người dịch là khả năng về ngoại ngữ tốt. Người phiên dịch hay biên dịch cần am hiểu ít nhất 2 thứ tiếng. Ngoài ra, người làm dịch thuật cần có hiểu biết về văn hóa, kinh tế, địa lý của các quốc gia để hỗ trợ cho công việc tốt hơn.
Người làm phiên dịch cũng cần có khả năng tổ chức, sắp xếp công việc hợp lý, chủ động trong việc tìm tòi và tiếp thu cái mới. Họ cũng cần có chuyên môn trong lĩnh vực họ đang làm việc. Chằng hạn như một biên dịch viên tiếng Anh đang dịch một quyển sách y học. Để có một tác phẩm dịch hoàn chỉnh, ngoài việc nắm rõ ngôn ngữ đó, thì người dịch cần có kiến thức về lĩnh vực y tế.
2.2. Kỹ năng mềm và khả năng phản xạ
Với người làm trong nghề dịch thuật, đặc biệt là phiên dịch thì một trí nhớ tốt, phản xạ nhanh là yêu cầu cần có. Ngoài ra, người dịch cần có khả năng phán đoán và giải quyết tình huống linh hoạt.
Dịch thuật cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ, chịu khó, không ngại gian khó và đặc biệt là có trách nhiệm với công việc. Họ cũng nên có tinh thần ham học hỏi và cầu thị trong công việc. Ngoài ra, người làm dịch thuật cần có kỹ năng làm việc nhóm và ứng dụng công nghệ trong quá trình dịch.
3. Cơ hội và thách thức trong ngành dịch thuật ở Việt Nam
3.1. Cơ hội nghề nghiệp
Trong xu thế hội nhập hiện nay, nước ta đang đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia trên thế giới, cũng như tham gia vào các tổ chức quốc tế, điều này mở ra cơ hội việc làm rộng mở trong ngành dịch thuật. Ngoài ra, dịch vụ phát trực tuyến cũng có sự tăng trưởng mạnh trong thời gian gần đây cũng là yếu tố có lợi cho người làm phiên dịch.
Trong ngành dịch thuật, nếu bạn có nhiều kinh nghiệm, biết nhiều ngôn ngữ thì khả năng phát triển của bạn càng cao. Bạn có thể làm dịch thuật cho các tổ chức trong và ngoài nước với mức lương tương đối cao.
3.2. Những thách thức của ngành
Với sự phát triển của ngành dịch thuật, thì cơ hội cạnh tranh việc làm tương đối lớn, yêu cầu người phiên dịch cần am hiểu nhiều lĩnh vực và liên tục cập nhật kiến thức mới. Ngoài ra, trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay, rất có thể trí tuệ nhân tạo sẽ thay thế một phần công việc của người phiên dịch. Do đó, nếu không trau dồi kiến thức và kinh nghiệm, thì bạn rất dễ bị đào thải.
Sức khỏe cũng là một thách thức đối với người làm phiên dịch. Họ rất dễ gặp phải các vấn đề về thị giác do phải tiếp xúc nhiều với các thiết bị điện tử. Hay gặp phải các vấn đề về giọng nói và thanh âm khi làm việc quá sức.
4. Mức lương và thu nhập trong ngành dịch thuật
Mức thu nhập của người làm trong ngành dịch thuật vô cùng đa dạng. Bạn có thể có mức lương lên đến 1000 USD/ tháng hoặc cao hơn tùy vào năng lực của bạn. Mức lương trung bình của phiên dịch viên là khoảng 15 triệu đồng/ tháng. So với mặt bằng chung, đây là công việc có mức lương tương đối cao.
Ngoài ra, với những người làm dịch thuật có thể nhận được thu nhập 200-300 USD trong ngày. Tóm lại, mức thu nhập sẽ phụ thuộc vào ngôn ngữ, kinh nghiệm, trình độ, tỷ lệ cạnh tranh, chuyên ngành dịch và khối lượng công việc phải làm.
5. Các câu hỏi thường gặp về dịch thuật
5.1. Dịch thuật tiếng Anh là gì?
Dịch thuật tiếng Anh là hoạt động lý giải ý nghĩa của một đoạn văn bản từ tiếng Anh sang một loại ngôn ngữ khác và ngược lại. Người làm dịch thuật tiếng Anh phải am hiểu về tiếng Anh và các ngôn ngữ dịch khác.
5.2. Các trường đào tạo ngành dịch thuật?
Muốn làm phiên dịch viên hay biên dịch viên, bạn có thể tham gia học tập tại một số trường đại học như:
- Trường Đại học Ngôn ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội
- Trường Đại học Hà Nội
- Trường Đại học Ngoại Thương
- Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Huế
- Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
- Trường Đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng
- Trường Đại học Sư phạm TP.HCM
5.3. Tìm việc làm dịch thuật online bằng cách nào?
Với sự phát triển của internet, các công việc dịch thuật online ngày càng phát triển, vì vậy nhu cầu tìm kiếm công việc này cũng tương đối nhiều. Hiện nay, có rất nhiều địa chỉ tìm việc làm dịch thuật online uy tín mà bạn có thể tham khảo như:
- Các trang mạng xã hội: Facebook, Zalo, Tik Tok,…
- Các trang web việc làm: Việc làm 24h, Jobsnew, Top CV,…
- Các cộng đồng dịch thuật
- Các kênh truyền thông xã hội
- Người quen, bạn bè giới thiệu
5.4. Cách dịch tiếng Anh sang tiếng Việt trên điện thoại Iphone
Tại sao dịch thuật trên Iphone không có tiếng Việt là câu hỏi của những người dùng điện thoại hệ điều hành IOS. Để có thể nhanh chóng dịch văn bản từ tiếng Anh sang tiếng Việt trên điện thoại Iphone và ngược lại, thì bạn cần thực hiện các bước sau đây:
- Bước 1: Tải ứng dụng dịch thuật
- Bước 2: Truy cập ứng dụng, sau đó nhấn vào mũi tên để chọn ngôn ngữ
- Bước 3: Nhấn vào phần quản lý ngôn ngữ, tải ngôn ngữ tiếng Việt về
- Bước 4: Trở lại trang chủ và sử dụng ứng dụng dịch
Kết luận
Trên đây là những thông tin cơ bản về khái niệm dịch thuật, cũng như yêu cầu cần có của người làm phiên dịch viên. Đồng thời, bài viết cũng chỉ ra cơ hội và thách thức của ngành dịch thuật trong thời đại hội nhập hiện nay. Theo Jobsnew nhận định, người làm phiên dịch sẽ có cơ hội phát triển lớn nếu không ngừng trau dồi kiến thức và kinh nghiệm cho bản thân.
Hy vọng với những chia sẻ của bài viết, bạn sẽ có cái nhìn tổng quan nhất về ngành dịch thuật, từ đó có lựa chọn công việc phù hợp. Nếu bạn muốn tìm hiểu những thông tin hữu ích như trên, thì đừng quên theo dõi Jobsnew Blog nhé.
